قران شناسی

معارج [نردبان‏ها، رتبه‏هاى بالا برنده]

در آيه 3 و 4، از خدا با نام «صاحب معارج‏» ياد شده است كه فرشتگان و روح بسوى او بالا مى‏روند.
آرى خداوند، براى معراج و تعالى وجودى انسانها برنامه‏ هاى تربيتى فراوانى (در تكوين و تشريع) قرار داده است.
محور اصلى سوره، روى قيامت و معاد است و اين اصل اعتقادى دگرگونساز و تربيت كننده بعنوان عاملى جهت كنترل و تقوا معرفى شده است.
نام دیگر این سوره «سأل سائل» است.
این سوره هفتاد و‌نهمین سوره قرآن مجید است که در مکه نازل شده و 44 آيه دارد.

فضیلت و خواص قرآئت سوره معارج:
رفع بازخواست در روز قیامت – هم منزلی با حضرت محمد (صلی الله علیه و اله وسلم) ـــ گشایش در کار زندا نی – رفع احتلام در خواب

نوح(ع) [از پيامبران بزرگ]

داستان نوح با قومش، بعنوان تجربه‏اى از تجارب دعوت الهى در روى زمين و موضعگيرى‏هاى مخالفان و درگيرى حق و باطل در اين سوره بيان شده است.
استقامت نوح در راه دعوت، الهام بخش صبر است و هلاكت قوم نوح، هشدارى براى مكذبين.
اين سوره، هفتاد و یکمین سوره قرآن مجید است که بعد از سوره نحل، در مكه نازل شده است داراى 28 آيه مى‏باشد.

فضیلت و خواص قرآئت سوره نوح:
قرار گرفتن در منزل پاکان ازدواج با حوریه های بهشتی – اجابت دعا –مقدر شدن بهشت

جن [موجودى نامرئى با ويژگيهائى عجيب]

خداوند، انواع گوناگون آفريده و بنده دارد. يكى هم جن است.
در اين سوره، درباره گروهى از آنان و عكس العملشان در برابر شنيدن آيات قرآن، و دعوت محمد، و دسته‏هاى مؤمن و كافر، و مسلم و قاسط از آنان صحبت‏ شده است و مبين توحيد ربوبى است.
اين سوره، به روی انسان درى از «آن جهان‏» مى‏گشايد و او را به قلمرو بيكرانه آفرينش خدا مى‏كشد. تا بدانند كه جز خودشان، ديگرانى هم هستند كه خدا شناس و عاقل و مطيع سنت‏هاى الهى‏اند.
و آن هنگام كه پيامبر براى دعوت قبيله ثقيف به «طائف‏» رفته بود و آنها ضمن رد دعوت، پيامبر را آزار دادند و در بازگشت، خدا اين آيات را فرستاد.
و برخى هم گفته‏اند كه پس از وفات خديجه و ابوطالب و يكى دو سال به هجرت مانده، نازل شده است.
اين سوره چهلمین سوره قرآن مجید است که در مکه نازل شده است و 28 آيه دارد.

فضیلت و خواص قرآئت سوره جن:
عدم ابتلا به چشم زخم و سحر و افسون ونیرنگ جنییان - رسیدن به اجر بزرگ – فرار جنیان – مصون شدن از گزند حاکم – رفع گرفتاریهای انسان – سهولت مشکلات

مزمل [گليم به خود پيچيده]

آيه اول را كه مى‏خوانيم، با اين تعبير به پيامبر خطاب شده، آن هنگام كه در اول بعثت، مشركان در «دار الندوة‏» دعوتش را نپذيرفتند و در فكر توطئه بر ضد او بودند.
پيامبر غمگين و آزرده به خانه رفت و خوابيد.
اما سروش خدائى اينگونه نوازشش داد و او را به «برخاستن‏» و عبادت شبانه، و كمك گيرى از نيايش و تلاوت قرآن، و مقاومت در برابر حرفها و مخالفتهايشان دعوت كرد، و از آن حضرت، در برابر برخوردهاى سرد و بى مهرى‏هاى اهل مكه، حمايت نمود در آيه آخر، دستورى مبنى بر نيايش شبانه و تلاوت قرآن به پيامبر مى‏دهد.
اين سوره سومین سوره قرآن مجید است که در مکه نازل شده است و 20 آيه دارد.

فضیلت و خواص قرآئت سوره مزمل:
زندگی پاک و نیکو در دنیا – مرگ راحت و خوب - رسیدن به اجر آزاد کردن فرد گرفتار- در خواب دیدن پیامبر(صلی الله و علیه و آله) –رفع بیماری سختی های دنیا وآخرت- اعطای حسنات

مدثر [جامه به خود پيچيده]

وقتى كه در غار حرا با نزول آيه «اقرء ...» محمد(ص) به رسالت مبعوث شد، به خانه آمد و از شعله‏هاى «وحى‏» مشتعل بود.
جامعه بخود پيچيده و خوابيد، سپس اين سوره نازل شده و او را به «قيام‏» و «انذار» و «تكبير» فرا خواند. (آيات اول سوره)
جزو اولين سوره‏هاست (بقول برخى: دومين سوره و بعد از «مزمل‏» يا «اقرء ...») و از رسالت و قيامت و مشركين و فرشتگان و تنذير سخن مى‏گويد و از عواملى همچون ترك نماز و اطعام مساكين و نيز از فرو رفتن در بطالتها و تكذيب قيامت كه سبب جهنمى شدن است ‏ياد مى‏كند.
این سوره چهارمین سوره قرآن مجید است که در مکه نازل شده است و 56 آيه دارد.

فضیلت و خواص قرآئت سوره مدثر:
مقامی نزدیک به مقام پیامبر (صلی الله و علیه و آله) – مصونیت از سختی وستم دنیا – اعطای حسنات – سعه قلب – افتخار حفظ قرآن

قيامت [برخاستن]

قيامت، نام رستاخيز عمومى و معاد است.
روزى كه همه از گورها بر مى‏خيزند و به سوى محشر و سرنوشت ابدى خويش در بهشت ‏يا دوزخ رهسپار مى‏شوند.
در اولين آيه به قيامت ‏سوگند ياد شده است و به بشر، آن روز را يادآورى مى‏كند.
در آيات بعد، علائم به روز آن رستاخيز و نيز حالات بشر هنگام جان دادن ذكر شده و با طرح موضوع عبث نبودن خلقت، استدلال بر فلسفه معاد شده است.
این سوره سی و یکمین سوره قرآن مجید است که در مکه نازل شده است و40 آيه دارد.

فضیلت و خواص قرآئت سوره قیامت:
همراه پیامبر علیه السلام از قبر برانگیخته خواهد شد – همراهی پیامبر علیه السلام تا عبور از پل صراط – شهادت دادن پیامبر علیه السلام و جبرئیل به ایمان او- نورانیت چهره در روز قیامت – فزونی رزق حفظ در برابر حوادث – محبوبیت نزد مردم – فروتن ساختن قلب – پاک دامن کردن انسان – از هیچ زور مداری نمی هراسد

دهر [روزگار، دوران]

در آيه اول اشاره به «روزگارى‏» مى‏كند كه بر «انسان‏» گذشته، و او چيزى نبود كه ياد شود.
از آن پس اشاره به خلقت انسان، و قرار گرفتن او بر سر دو راهى «شكر» و «كفران‏» مى‏نمايد.
از آنجا كه محور اين سوره، انسان است و عملش و اخلاصش و ايثارش و عاقبت كارش در قيامت و نعمت‏هاى خوب براى نيكان.
نام ديگر اين سوره «انسان‏» است.
اين سوره به نام «هل اتى‏» هم مشهور است، چونكه با اين كلمه آغاز شده است.
این سوره بنا به روايات، در ستايش از على و فاطمه (علیهما السلام) است كه بخاطر نذرشان، سه روز روزه گرفتند و هنگام افطار، غذاى ساده خويش را به مسكين و يتيم و اسير، ايثار كردند (آيه 8) و خود با آب افطار نمودند.
در آيات بعد، از نعمتهاى خداوند براى اهل بهشت، و پاداش نيكيها در آخرت، ياد شده و فرمان صبر و مقاومت داده است.
این سوره نود و هشتمین سوره قرآن مجید است که بعد از سوره «الرحمن‏» و در مدینه نازل شده است و داراى 31 آيه است.

فضیلت و خواص قرآئت سوره دهر(انسان):
همنشینی با پیامبر (صلی الله و علیه و آله) – به ازدواج حورالعین در آمدن – پاداش بهشت و حریر گرفتن – قوی شدن نفس ضعیف – تسکین درد قلب – تندرستی – هر چه بخواهد پاداش گیرد – سود بردن بدن – نیرومند گشتن جان – قوت بخشیدن به اعصاب تسکین نگرانی و اضطراب

مرسلات [فرستاده شده‏ها]

منظور از مرسلات (كه در نخستين آيه خداوند به آنها قسم ياد كرده است) يا فرشتگانى است كه پياپى براى فرود آوردن وحى الهى به پيامبران فرستاده مى‏شوند، يا تند بادهائى است كه فرستاده مى‏شوند.
علائمى از بروز قيامت و توصيفى از محشر بيان شده است.
تاكيد اصلى اين سوره روى قيامت است و مكررا تكذيب كنندگان بيم داده مى‏شوند.
آيه «ويل يومئذ للمكذبين‏» در اين سوره 10 بار تكرار شده است و صحنه‏هائى از دنيا و آخرت و حقائق هستى در آن بيان شده است.
این سوره سی و سومین سوره قرآن مجید است که در مكه در غارى در «منا» نازل شده است و 50 آيه دارد.

فضیلت و خواص قرآئت سوره مرسلات:
میان او و حضرت محمد(ص) آشنایی برقرار گردد – در زمره کسانی است که به خداوند شرک نمی ورزند – قدرتمند گشتن بر دشمن در محاکمه – پیروزی بر دشمن – تسکین دل درد